In een lokaal van Summa aan de Willem de Rijkelaan in Eindhoven klinkt een warme stem boven het geroezemoes uit: ‘Goedemorgen, jongens! Zijn we er klaar voor?’ Het is Mies van Westen, onlangs 82 jaar geworden, en de ‘oma’ die iedereen wil hebben. Sinds een paar weken staat ze weer voor de klas en geeft ze taalles aan een groep minderjarige vluchtelingen. Niet omdat ze moet, maar omdat ze wil. “Ik ben misschien oud, maar ik kan nog steeds lesgeven”, zegt ze.

De jongeren in Mies’ klas verblijven in Hotel Glow, een opvanglocatie in hartje Eindhoven. Het zijn alleenstaande minderjarigen vluchtelingen; jongeren in de leeftijd van 14 tot 18 jaar, afkomstig uit landen als Syrië, Eritrea en Afghanistan. En tot voor kort hadden ze geen toegang tot onderwijs.

Dat veranderde in september van dit jaar, toen de gemeente Eindhoven samen met Summa een Tijdelijke Nieuwkomersvoorziening (TNV) opzette. Met deze noodvoorziening kunnen de jongeren eindelijk naar school, al is het aanbod nog beperkt. Ze krijgen vooral les in Nederlands, rekenen en burgerschap. “Het is niet ideaal, maar het is een begin”, zegt Francien Baltussen, teamleider bij Summa. “Deze jongeren hebben recht op onderwijs, net als ieder ander kind. We moesten iets doen.”

Enorme motivatie

Voor hun 82-jarige docent Mies is taal de sleutel. “Als je de taal niet spreekt, ben je nergens”, legt ze uit. “Maar het gaat om meer dan woordjes leren. Het gaat om zelfvertrouwen, om je plek vinden in een nieuw land, om verbinding maken. En de meesten willen leren”, vertelt Mies, “sommigen komen al een half uur voor de les begint binnen om te oefenen. Hun motivatie is ongelooflijk.”

Verbonden aan onderwijs

Mies is al haar hele leven verbonden aan onderwijs. Zo gaf ze les aan reisleiders op Cuba, aan woonwagenbewoners, aan vrouwen die weer een studie wilden volgen, aan anderstaligen, bij alfabetisering en bij VOAT. Genieten van haar pensioen heeft ze een tijdje gedaan, samen met haar man. Maar toen haar man vorig jaar overleed, begon het toch weer te kriebelen. “Ik wilde weer iets gaan doen, heb een studie overwogen, maar mijn jongste dochter (50) zag me aankomen. Die heeft me haar hele leven alleen maar studerend gezien”, lacht ze.

Oud of ouderwets

“Dit project kwam op mijn pad via een ‘oude vriendin’ uit het vak. Ik feliciteerde haar met haar verjaardag en vertelde haar dat ik me verveelde. En voor ik het wist stond ik weer voor de klas om Nederlands te geven. En weet je? Het voelt als thuiskomen.” Mies had wel een aantal voorwaarden, want met computers heeft ze helemaal niets. “Nee, ik doe het op mijn eigen manier. Ik ben misschien oud, of ouderwets, maar ik kan wel lesgeven. Het mooiste is, dat zij niet alleen iets van mij leren, maar ik ook van hen.” Mies is nuchter over haar rol. “Ik ben maar een klein schakeltje”, zegt ze. “Maar ik geloof dat elke schakel telt. Als ik deze jongeren een beetje kan helpen om een nieuw leven op te bouwen, dan is mijn missie geslaagd.”